Trzemiętowo
Sołectwo i jego położenie
Sołectwo tworzy miejscowość o tej samej nazwie.
Trzemiętowo stanowi wieś o rozległej zabudowie, skupionej w dwóch częściach wsi - Trzemiętowie oraz drugiej zwanej potocznie Trzemiętowo Kolonia.
Od północnego zachodu Trzemiętowo sąsiaduje z Sołectwem Murucin, natomiast od północnego wschodu z Sołectwem Wierzchucinek. Po wschodniej stronie styka się bezpośrednio z gruntami Sołectwa Trzemiętówko. Od południa graniczy z Sołectwem Sicienko, a od zachodu z Sołectwem Gliszcz.
Teren leży średnio na wysokości 115 m n.p.m. Najwyższym punktem jest wzgórze na północ od budynku szkoły o rzędnej 126,6 m n.p.m.
Powierzchnia – 977 ha
Sołtysami Trzemiętowo od końca lat 50. kolejno byli: Alojzy Pokora, Eugeniusz Perliński, Ewelina Kubacka, Henryk Dornowski. Obecnie Sołtysem jest Wojciech Rybarczyk.
Infrastruktura techniczna i zagospodarowanie przestrzenne
- Połączenia drogowe:
drogą asfaltową do Trzemiętówka – 1 km
drogą asfaltową do centrum Bydgoszczy – 23 km
drogą asfaltową do Wierzchucinka – 2 km
drogą asfaltową do Gliszcza – 2 km
drogą asfaltową do Samsieczna – 4 km
drogą asfaltową do Sicienka – 5 km
- Elektryfikacja: 1958 r.
- Sieć wodociągowa: 1979 r. Połączono wówczas sieć wodociągową Trzemiętowo – Wierzchucinek o łącznej długości1184 mb.
Miejscowość zaopatrywana jest w wodę z gminnej stacji uzdatniania wody w Trzemiętowie. Stacja ta dostarcza wodę do północnych rejonów gminy Sicienko. Dzięki połączeniu gminnych sieci wodociągowych możliwe jest wsparcie tej stacji przez gminną SUW w Sicienku.
- Kanalizacja Wieś nie jest skanalizowana. Ścieki odprowadzane są do zbiorników bezodpływowych.
- Telefonizacja: TP S.A ok. 1991 r.; RST El – Net w 1998 r.
- Zagospodarowanie przestrzenne
Duży obszar Sołectwa zajmują użytki rolne. Obejmują one łącznie powierzchnię 889 ha.
Ze względu na położenie Sołectwo posiada atrakcyjne tereny pod zabudowę rekreacyjną oraz mieszkaniową. Sukcesywnie rozwija się jednorodzinne budownictwo mieszkaniowe.
Obecnie wpływ na kształtowanie się struktury przestrzennej Sołectwa mają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz wydawane warunki zabudowy głownie dla budynków mieszkalnych.
Miejscowość jest objęta ustaleniami następujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego:
m.p.z.p uchwalony Uchwałą NR XXXI/196/1997 Rady Gminy Sicienko z dnia 22 stycznia 1997 roku w sprawie zmian w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego gminy Sicienko
m.p.z.p. uchwalony Uchwałą Nr V/41/99 Rady Gminy Sicienko z dnia 6 marca 1999 r. w sprawie zmian miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy Sicienko
m.p.z.p. uchwalony Uchwałą Nr XX/165/2000 Rady Gminy Sicienko z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu budownictwa mieszkaniowego i rekreacji w sąsiedztwie Jeziora Słupowskiego, tereny „ A”, „B”, „C”
Dla terenów nieobjętych miejscowymi planami wydawane są decyzje o warunkach zabudowy.
Liczba ludności
Rok | Sołectwo Trzemiętowo |
1990 | 341 |
1991 | 338 |
1992 | 340 |
1993 | 350 |
1994 | 368 |
1995 | 368 |
1996 | 355 |
1997 | 373 |
1998 | 372 |
1999 | 385 |
2000 | 390 |
2001 | 392 |
2002 | 388 |
2003 | 381 |
2004 | 386 |
2005 | 378 |
2006 | 389 |
2007 | 382 |
2008 | 380 |
2009 | 379 |
2010 | 391 |
2011 | 390 |
2012 | 391 |
2013 | 391 |
2014 | 393 |
2015 | 390 |
2016 | 394 |
2017 | 399 |
2018 | 398 |
Obiekty i miejsca
Wcześniej, przed II wojną światową i kilka lat po niej uczniowie szkoły w Trzemiętowie uczyli się w poniemieckim budynku z 1894 r. Była to szkoła katolicka. Z początkiem roku szkolnego 1933/1934 dzieci z rodzin ewangelickich z Trzemiętowa i Trzemiętówka dołączyły do uczniów szkoły ewangelickiej w Gliszczu.
Budowę obecnego budynku Szkoły Podstawowej w Trzemiętowie rozpoczęto w 1949 r. Decyzja o budowie obiektu zapadła 1 kwietnia 1948 r. podczas posiedzenia Gminnej Rady Narodowej. Uroczyste położenie kamienia węgielnego pod jej budowę miało miejsce 1 września 1949 r. Już w kolejnym roku uczniowie korzystali z 3 nowych sal lekcyjnych.
Po wybudowaniu nowego budynku zrezygnowano z wynajmu sali w Domu Dziecka. W nowej szkole kształcono w trybie 7-letnim. Od 1966 r. funkcjonowało tu 8 klas.
W roku szkolnym 1969/1970 urządzono boisko sportowe. Na przełomie lat 1994 i 1995 oddano do użytku salę gimnastyczną. W roku 1997 szkole przybyły 3 nowe sale lekcyjne. Od 2005 roku Szkoła nosi imię Jana Brzechwy.
W 2014 r. przeprowadzona została termomodernizacja budynku. Wymieniona została wówczas stolarka okienna i drzwiowa w szkole i sali gimnastycznej. Obiekt został ocieplony i zyskał nową elewację. Inwestycja w ok. 79 % uzyskała dofinansowanie z Unii Europejskiej- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Dziś przy szkole zarówno uczniom szkoły, jak również pozostałym mieszkańcom służy nowoczesne wielofunkcyjne boisko sportowe o syntetycznej nawierzchni. Obiekt powstał w 2009 roku.
W 2010 roku dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej – Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w 13 miejscowościach gminy, w tym w Trzemiętowie dla najmłodszych powstał plac zabaw. Kolejne środki unijne z Europejskiego Funduszu Społecznego. (dofinansowanie w wysokości 99,20 % ) pozwoliły na wykonanie bezpiecznej nawierzchni i doposażenie placów zabaw przy szkołach gminnych. Projektem tym objęte było również Trzemiętowo.
W 2015 r. plac zabaw wybudowany został również plac zabaw w Trzemiętowie Kolonii.
W Trzemiętowie jest także Świetlica Wiejska.
Od 1 sierpnia 1949 r. w Trzemiętowie działał Państwowy Dom Dziecka. Początkowo były to zabudowania niemieckiego właściciela ziemskiego Hartmana, które stanowiły część majątku o łącznej powierzchni 240 ha. Obiekt ten został przejęty po II wojnie światowej od sióstr zakonnych Michaelitek, które prowadziły tu zakład wychowawczy dla dziewcząt. 1 września 1949 r. przysłano na praktyki wychowawców. Od tego momentu w domu przebywali tylko chłopcy, przybyli z 3 różnych zakładów. Patronat opiekuńczy nad placówką objęły Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Solcu Kujawskim. Początkowo w Domu Dziecka przebywali tylko chłopcy. Od 1 września 1954 r. do domu zaczęto przyjmować także dziewczęta.
Obecnie funkcjonuje tu wyodrębniona placówka opiekuńczo-wychowawcza stanowiącą część Centrum Administracyjnego Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Karolewie. Instytucje te prowadzone są przez powiat bydgoski.
Dom Dziecka mieści się w piętrowym budynku, otoczonym parkiem, sadem i ogrodem. Na jego terenie znajduje się boisko do gry w piłkę nożną, siatkową i tenisa ziemnego.
W Trzemiętowie działała przez wiele lat, powstała przed II Wojną Światową Ochotnicza Straż Pożarna. Działała niemal do końca XX w. Ostatecznie zakończyła działalność w 2004 r.
Ciekawostką architektoniczną wśród zabudowań mieszkalnych i gospodarczych był niegdyś wiatrak - młyn, który należał do niemieckiej rodziny Luneberg.
Okolice Trzemiętowa urozmaica ogromny nasyp po kolei wąskotorowej. Rozciąga się na odcinku ok. 400 m i wyraźnie dominuje nad naturalnie ukształtowanym terenem. Nasyp jest imponującą budowlą. Sprowadzał on niegdyś bezpiecznie kolejkę z poziomu terasy sandrowej, przez wyraźne obniżenie z lokalnym ciekiem wodnym, do poziomu bezpośredniego nabrzeża Jeziora Słupowskiego. Nasyp największą wysokość (11,48 m), szerokość u podstawy (23,3 m) i długość linii zbocza (15 m) osiąga pokonując ciągle podtopione wodą obniżenie rodzimego gruntu. Cały ten odcinek to niemal 29 tys. m3 mocno zagęszczonej masy ziemi. Co przeliczając według współczynnika przewidzianego dziś dla średnio i gruboziarnistego zagęszczonego pisaku daje bagatela ponad 51 tysięcy ton. Pamiętając, że budowla szczyci się ponad stuletnią historią, aż trudno sobie wyobrazić jak wielkie nakłady prace trzeba było zaangażować, by mogła ona powstać. Działo się to z pomocą furmanek zaprzężonych w konie i siły ludzkich mięśni. Do przemieszczania piasku i żwiru już na samym nasypie używano tzw. szufli konnych. Zdecydowaną większość prac wykonywano jednak ręcznie.
Dziś Nasy kolejowy stanowi odcinek niebieskiego szlaku turystycznego „Śladami lokomotywy”. Wiedzie on od rozwidlenia trasy niefunkcjonującej już kolejki wąskotorowej przez Kasprowo, Sicienko, Mochle do połączenia ze szlakiem Umocnień Przedmościa Bydgoskiego w Osówcu.
Na terenie sołectwa zachowały się pozostałości cmentarzy ewangelickich. Na jednym z nich, założonym pod koniec XIX w. znajdują się 2 nagrobki wolnostojące z 1 poł. XX w. oraz mogiły. Przy drodze prowadzącej do Sicienka obszar 0,13 ha zajmuje cmentarz z 2 poł. XIX w. Najstarszy zachowany nagrobek to płyta z 1875 r. Kolejny cmentarz położony jest przy drodze do Wierzchucinka. Założono go pod koniec XIX w. Zajmuje pow. 0,29 ha przypominającą kształtem romb. Znajduje się tu ok. 20 nagrobków z 1 poł. XX w. zrzuconych w jeden narożnik cmentarza.
Przyroda
Trzemiętowo jest ekologicznie czystą wsią. Park i tereny zielone znajdują się wokół Domu Dziecka.
W północno zachodniej części sołectwa roztaczają się lasy mieszane. Choć zajmują niewielką obszarowo część sołectwa, jednak w lasach tych występuje bogata fauna i flora. Fragment lasu jest malowniczo położony nad śródleśnym stawem.
Na terenie wsi rozsiane są także liczne oczka polodowcowe.
Element przyrody stanowi dziś wymieniony wśród obiektów miejsc Trzemiętowa nasyp stanowiący swego czasu kolejowy trakt komunikacyjny. Dziś porośnięty bujną trawą i krzewami wtopił się w krajobraz wsi.
Z kart historii
Zachowały się tu pozostałości kultury pomorskiej (400 lat p.n.e. – pocz. n.e.) i przeworskiej (III – II w p.n.e. do poł. V w n.e.).
Miejscowość zwano w 1254 r. Trebacovo, w 1258 r. Trebatovo, w 1349 r. Trzebathowo, w 1530 r. Trzebiathowo, w 1583 r. Trzemięthowo, później Trzebatowo, Trzebaczowo, Trębaczów.
W 1254 r. w Kruszwicy, wobec księcia Kazimierza, kasztelan Zdzisław z zezwolenia swej żony nadał kościołowi włocławskiemu odziedziczone po ojcu Sławsko, Darnowo i Trzemiętowo. Zaprotestował przeciwko temu nadaniu Bogusław – kasztelan bydgoski, brat przyrodni Zdzisława. Jednakże sąd składający się z najwyższych urzędników księcia Kazimierza przysądził wymienione ziemie klasztorowi. Zdzisław powtórzył swe nadanie w 1258 r. również w Kruszwicy (uzyskując tym razem zgodę Bogusława) oznajmiając, że trzyma w dożywociu Sławsko, Trzemiętowo i Zagajewice, które po jego śmierci wrócą do biskupów włocławskich. W 1349 r. biskup Maciej z Gołańczy oddał Trzemiętowo Adamowi z Wapna, z zastrzeżeniem zwrotu na każde zawołanie. Po śmierci Adama wieś przeszła w ręce Sędziwoja Pałuki z Szubina, wojewody kaliskiego, starosty wielkopolskiego, na którym biskup Henryk wymógł cyrograf, spisany bez świadków w Łęczycy w 1397 r. Na jego mocy Sędziwoj odstępował biskupowi wieś Trzemiętowo w zamian za dożywocie na Sławsku. W 1579 r. biskup Stanisław Karnkowski przekazał Trzemiętowo kapitule włocławskiej, w której posiadaniu znajdowało się aż do chwili zaborów. Rząd pruski wcielił je wówczas do domeny w Koronowie.
Pod koniec XIX w. Trzemiętowo (urzędowa nazwa Trzementowo) należało do parafii Byszewo. Najbliższa poczta znajdowała się w Małym Sitnie, stacja kolejowa w Strzelewie. Razem z osadą tworzyło okręg wiejski z 47 domami i 440 mieszkańcami, z których 253 było katolikami, 174 protestantami, 13 Żydami. Zajmowało obszar 992 ha (908 ha stanowiły pola uprawne, 20 ha łąki, 10 ha lasy). 220,41 ha z czystym rocznym dochodem z ziemi wynoszącym 2270 marek posiadał Louis Altag.
Na początku XX w. odnaleźć można w księgach adresowych dane właścicieli ziemskich. Wymieniane są m.in. rodziny Bottcher, Gapińskich, Hartmann, Luneberg, Meyer, Rofs (Rohs), Weiss.
3 września 1939 r. podczas walk w rejonie Trzemiętowa zginął kapitan Wojska Polskiego z 66 Pułku Piechoty 15 Dywizji Jan Kozłowski.
W 1973 r. powstała tutaj Międzykółkowa Baza Maszynowa, w której skład wchodziły cztery kółka rolnicze: Trzemiętowo, Trzemiętówko, Wierzchucinek i Wierzchucice.
W 1992 r. zakończono budowę strażnicy Ochotniczej Straży Pożarnej w Trzemiętowie.
Związek administracyjny z gminą Sicienko
Przed II wojną światową Trzemiętowo znajdowało się w granicach gminy Wtelno. Do gminy Dąbrówka Nowa włączono je 7 listopada 1947 r. Nie przebywało tam długo, bowiem w 1954 r. weszło w skład nowoutworzonej gromady Wierzchucinek. Również jej los był krótkotrwały. Została zlikwidowana w 1959 r., a tworzące ją miejscowości, w tym również Trzemiętowo, już na stałe weszło w obręb, wówczas gromady, później gminy Sicienko.
- Przejdź do - strona Poprzednia
- Przejdź do - strona Następna
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony
- Wypowiedz się na stronie Kontakt