Pionki - www.sicienko.pl

Sołectwo i jego położenie

Sołectwo tworzą:
Smolary
Wojnowo

Od północy Sołectwo Wojnowo sąsiaduje z dwoma innymi Sołectwami: Trzemiętówko i Nowaczkowo. Jego bezpośrednim sąsiadem od strony wschodniej jest Sołectwo Mochle. Na niewielkim odcinku od zachodu graniczy z Sołectwem Osówiec, od południowego zachodu zaś z Sołectwem Dąbrówka Nowa. Po stronie zachodniej do Sołectwa Wojnowo przylega Sołectwo Sicienko.

Wojnowo położone na wysokości średnio 103 m n.p.m. Najwyżej położony punkt o rzędnej 113,7 m n.p.m. to wzgórze wśród pól pomiędzy Smolarami a Sicienkiem.

Powierzchnia – 740 ha

Sołtysami Wojnowo od końca lat 50. kolejno byli: Bogdan Smyk, Piotr Mejger, Tadeusz Zieliński, Kazimierz Hetzig, Mirosław Kufel, Edward Semrau, Mieczysław Reggel, Agnieszka Górska, Monika Świderek. Obecnie funkcję tę pełni Katarzyna Bembnista.

Infrastruktura techniczna i zagospodarowanie przestrzenne

• Połączenia drogowe:

drogą asfaltową do Dąbrówki Nowej – 3 km
drogą asfaltową do Mochla – 2,5 km
drogą asfaltową do Osówca – 3 km
drogą asfaltową do centrum Bydgoszczy – 17 km
drogą asfaltową do Chmielewa – 3 km
drogą asfaltową do Piotrkówka – 2 km
drogą asfaltową i od strony Smolar polną do Smolar – 2,5 km
drogą asfaltową do Sicienka – 3 km

• Ścieżki rowerowe:

do Mochla – 1,160 km
do Sicienka - 1,913 km
do Bydgoszczy – 6,759 km
do Prosperowa – 7,806 km

• Elektryfikacja: Wojnowo - 1948 r., Smolary - 1961 r.

• Sieć wodociągowa: Wojnowo – ok. 1973 r., Smolary - 1999 r.

Od 2010 r. dzięki budowie magistrali wodociągowej Osówiec – Wojnowo do wsi dostarczana jest woda z nowoczesnej stacji uzdatniania wody w Osówcu. Zadanie w ok. 35 % sfinansowane zostało ze środków Unii Europejskiej – Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Może ona być również dzięki połączeniu sieci wodociągowej dostarczana ze stacji w Sicienku.

• Kanalizacja

Miejscowość Wojnowo posiada kanalizację sanitarną i deszczową. W Wojnowie znajduje się oczyszczalnia ścieków. Dzięki modernizacjom sieci kanalizacyjnej w gminie (w rejonie Osówca, Dąbrówki Nowej, czy Strzelewa) oraz przebudowie oczyszczalni, obecnie gromadzone są tu ścieki z Wojnowa oraz Sicienka oraz zbiorników bezodpływowych z miejscowości, w których nie ma kanalizacji.

• Gazyfikacja: Wojnowo – 1999 r.

• Telefonizacja: TP S.A. w ok. 1991 r., RST El – Net w 1998 r.

• Zagospodarowanie przestrzenne

W Sołectwie przeważają grunty rolne, które zajmują 648 ha powierzchni.

Obecnie wpływ na kształtowanie się struktury przestrzennej Sołectwa mają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz wydawane warunki zabudowy głównie dla budynków mieszkalnych.

Miejscowość jest objęta ustaleniami następujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego:

1. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr V/41/99 Rady Gminy Sicienko z dnia 6 marca 1999 roku w sprawie zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Sicienko
2. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr VII/33/03 Rady Gminy Sicienko z dnia 28 czerwca 2003 roku w sprawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego terenów w sołectwach Dąbrówka Nowa, Kruszyn, Kruszyniec, Mochle, Osówiec, Pawłówek, Sicienko, Strzelewo, Szczutki, Wierzchucinek, Wojnowo, Zielonczyn w gminie Sicienko.

Dla terenów nieobjętych miejscowymi planami wydawane są decyzje o warunkach zabudowy.

Liczba ludności

Obiekty i miejsca

W Wojnowie mieści się budynek starej i nowej szkoły. Najstarszy odnaleziony dokument dotyczący szkoły w Wojnowie datowany jest na 1823 r. Jest to wyciąg z procesu sądowego o nieobsadzoną od 1819 r. działkę rolniczą. Postanowieniem dworu szlacheckiego z 28 stycznia 1826 r. przeznaczono 5 mórg ziemi pod budowę szkoły i mieszkania dla nauczyciela. Plany wcielono w życie jeszcze tego samego roku, a od 1827 r. funkcjonowało tu już nauczanie. W 4 – klasowej szkole do 1837 r. naukę w języku niemieckim pobierało 49 uczniów z Wojnowa, Mochla, Piotrkówka. Od 1838 r. do szkoły zaczęły uczęszczać także dzieci z Chmielewa i Smolar.

Około 1850 r. wzniesiono nowy budynek szkolny (niższa część tzw. „starej szkoły”). W latach 1895-1904 trwała rozbudowa szkoły.

2 sierpnia 1926 r. katolicka gmina szkolna w Wojnowie zdała majątek obszarowi dworskiemu. Od tego momentu szkoła uzyskała miano Publicznej Szkoły Powszechnej w Wojnowie.

W 1927 r. grunty należące do szkoły zapisano, na mocy zarządzenia Sądu Powiatowego w Bydgoszczy, na rzecz gminy terytorialnej Wojnowo.

Po wybuchu II wojny światowej Wojnowo znalazło się w granicach III Rzeszy. Nauczanie w polskich szkołach zostało zlikwidowane. W Wojnowie utworzono małą szkołę dla dzieci niemieckich. W czasie wojny w budynku szkoły skoszarowani byli angielscy jeńcy, wykorzystywani jako siła robocza w majątku ziemskim administrowanym przez Niemców.

W 1945 r. wznowiono naukę w polskiej siedmioklasowej Publicznej Szkole Powszechnej w Wojnowie. W 1950 r. założono w szkole elektryczność. Pojawiło się też pierwsze radio. W latach 1962-1964 trwały prace remontowe sal lekcyjnych oraz wybudowano tzw. pawilon, by pomieścić ok. 300 uczniów 8-klasowej szkoły.

Od 1963 r. działała w Wojnowie Szkoła Przysposobienia Rolniczego, a w 1978 r. Uniwersytet Ludowy prowadzący pedagogizację rodziców.

W latach 1991-1992 wzniesiono nowy gmach szkoły (segmenty „A” i „B”). Uroczyste otwarcie nowej szkoły nastąpiło 1 września 1992 r. Kolejne dwa lata zajęła budowa sali gimnastycznej.

W latach 1995-1996 dobudowano segment „C”. Stary budynek szkolny przeznaczono na cele mieszkaniowe, natomiast przyległy do niego pawilon rozebrano.

Od 1999 r. istniała tu 6-klasowa szkoła podstawowa (z 6 oddziałami) oraz Gimnazjum (klasy I-III z 9 oddziałami). W 2002 r. Szkoły uzyskały status Zespołu Szkół w Wojnowie.

W 2003 r. Gimnazjum zdobyło tytuł „Szkoły z klasą”.

W 2005 roku szkole nadano imię „Anieli hr. Potulickiej”. W holu szkoły eksponowany jest obraz z podobizną hrabiny pędzla Romana Chamskiego.

W 2012 r. przeprowadzona została termomodernizacja obiektu szkolnego. Wymieniona został stolarka okienna i drzwiowa. Docieplone zostały ściany i dach. Widocznym rezultatem prac jest tez nowa elewacja budynku. Inwestycja w ok. 69% dofinansowana została w Unni Europejskiej – Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Od września 2017 r. w wyniku reformy oświatowej przywrócone zostały ośmioklasowe szkoły podstawowe i w Wojnowie kształcenie odbywa się w tym systemie.

W grudniu 1976 r. otwarto w Wojnowie przedszkole, zlokalizowane w zaadaptowanym na ten cel budynku mieszkalno – gospodarczym. Po remoncie, który miał miejsce w 2009 r. budynek ten prezentuje się okazale i przyjaźnie dla maluchów. Przedszkolaki korzystają teraz z dobrze wyposażonych i kolorowych sal oddziału przedszkolnego. Budynek zyskał nową elewację, a teren wokół zagospodarowano i ogrodzono. W 2010 r. w obiekcie zainstalowane zostało ogrzewanie gazowe.

W 2003 roku wspólnym staraniem Fundacji KUL im. Anieli hrabiny Potulickiej w Wojnowie i gminy Sicienko wybudowano dla młodzieży szkolnej wielofunkcyjnie boisko o nawierzchni z trawy syntetycznej.

W 2009 roku utworzone zostało tuż przy szkole miasteczko komunikacyjne. Nim młodzi rowerzyści wybiorą się na przejażdżkę ścieżką rowerową uczyć mogą się tu zasad ruchu drogowego.

W 2012 roku przeprowadzono prace polegającego na adaptacji części pomieszczeń magazynowych z przeznaczeniem na Świetlicę Wiejską. Powstały obiekt umożliwia mieszkańcom m.in. organizowanie spotkań oraz rozwijanie różnych zainteresowań. Zadanie zostało zrealizowane przy współudziale finansowym ( ok. 56 %) Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

W Wojnowie znajdują się dwa place zabaw.

Pierwszy znajduje się przy szkole.

Drugi powstał w 2010 r. przy przedszkolu  Podobnie jak w 12 innych miejscowościach, gdzie powstały podobne miejsca zabawa, jego budowa w 64 % sfinansowana została ze środków Unii Europejskiej – Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. W 2014 r. plac zabaw przy przedszkolu zyskał bezpieczna nawierzchnię. Zadanie z 99,20 % sfinansowane było z kolejnego unijnego programu – Europejskiego Funduszu Społecznego.

Boisko piłkarskie o nawierzchni z naturalnej murawy. W 2014 r. płyta boiska poddana została gruntownej renowacji. Przestrzeń ta została ogrodzona. Zadanie dofinansowane także dofinansowane było (w 65 %) z Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich,

W Wojnowie działa, w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego, założona w 1954 r. dobrze wyposażona i mobilna jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Posiada ciężki wóz bojowy, wyposażony nie tylko w sprzęt przeciwpożarowy, ale również w specjalistyczne oprzyrządowanie do ratownictwa drogowego.

W centrum Wojnowa stoi pałac z XIX w. Jego frontową elewację zdobi dwukondygnacyjny portyk kolumnowy z balkonem. W latach 1945 – 1990 działał tutaj Kombinat PGR Wojnowo. Dzięki ogromnym dotacjom z kasy państwowej był zaliczany do czołówki gospodarstw tego typu. Obecnie teren wraz z zabudowaniami gospodarczymi jest siedzibą Fundacji Potulickiej.

W Wojnowie znajduje się także dawna mleczarnia z 2 połowy XIX w., przebudowana w latach 60. XX w. Jej właścicielami początkowo byli Niemcy – Barts i Kitzschmann. W 1908 r. przekazaną ją na rzecz wsi Wojnowo.

W skład zespołu wchodziła także gorzelnia z 1907 r. Po I wojnie światowej dzierżawił ją Kurowski, a po II wojnie światowej przejął PGR.

W Wojnowie przy drodze wojewódzkiej do Dąbrówki Nowej zlokalizowany jest Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. To tu mieszkańcy mogą dostarczyć posegregowane odpady komunalne pochodzące z gospodarstw domowych, które nie są odbierane w inny sposób.

W 2008 r. Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych w Wojnowie i gmina Sicienko wyznaczyły Turystyczny Szlak Rowerowy „Edukacji przyrodniczej” o długości 28 km. Szlak oznaczony jest kolorem zielonym i przebiega pętlą przez miejscowości położone w środkowej i południowej części gminy. Swój początek i koniec ma przy Zespole Szkół w Wojnowie.

Nieopodal drogi prowadzącej do Mochla znajduje się nieczynny cmentarz ewangelicki z końca XIX w. o powierzchni 2,4 ha. Zachowały się na nim tylko 2 nagrobki z 1 poł. XX w. Na jego terenie rosną buki, lipy, krzewy lilaka. W latach 70. przekształcono go na park rekreacyjny z pozostawieniem dawnego drzewostanu.

Przyroda

Zasoby przyrodnicze Sołectwa wzbogacone zostały w 2003 roku dzięki działaniom Nadleśnictwa Żołędowo. Wzdłuż drogi polnej, pomiędzy Wojnowem a Piotrkówkiem urządzono około 22 hektarowy las. Względnie dobrej jakości gleba, w porównaniu z piachami na przykład Osówca, pozwoliła na dokonanie nasadzeń gatunkami rodzimymi o dużych wymaganiach. Dominują dąb towarzystwa mu dotrzymują mu buk i modrzew. Na razie jest to uprawa. Niedługo stanie się młodnikiem i będzie można go już dostrzec. Za kilkanaście lat przemieni się w szumiącą dąbrowe dostarczającą świeżego powietrza.

W skład zespołu pałacowego wchodzi prócz pałacu park z XIX w. będący pod ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody. W parku rosną w większości lipy drobnolistne, wiązy szypułkowe, klony pospolite i jesiony wyniosłe. Najstarsze z nich liczą nawet 120 -150 lat.

Pozostałości parku znajdują się przy skrzyżowaniu drogi powiatowej do Bydgoszczy i drogi wojewódzkiej wiodącej w kierunku Mochla. Niegdyś stała tu tzw. Chatę Myśliwską.

W Wojnowie znajduje się staw, który jest bardzo popularny wśród mieszkańców. W 2008 r. teren wokół niego został zagospodarowany i służy mieszkańcom jako miejsce codziennego odpoczynku.

Z kart historii

Na terenie Wojnowa odnaleźć można ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego (V – X w.).

Nazwa Wojnowo była wymieniana już w 1288 r. przy informacji o właścicielach Szczutkowa (dzisiejsze Szczutki). Obie się związane były z rodem sędziego Ubysława. Jeden z jego synów – Wojen mógł być właścicielem Wojnowa, na co wskazywać może choćby zbliżone brzmienie jego imienia  nazwy osady.

Kolejne wzmianki pochodzą z  1381 r. oraz 1563 r., kiedy właścicielem wsi i majątku był Piotr Wojnowski. Do pierwszej połowy XIX wieku majątek był własnością polskich rodów. Następnie przejął go Niemiec – B.F. Rahm, który wybudował początkowo piętrowy dwór, a następnie w końcu XIX w. rozbudował go o duże wschodnie skrzydło i wieżę od naroża południowo-zachodniego.

W grudniu 1975 r. w Wojnowie oddano do użytku „Dom Socjalny”, nad którym patronat objął Kombinat PGR Wojnowo. Znajdowała się tam stołówka zakładowa, kawiarnia i sala posiedzeń.

Na fotografii - Poniatówka przy drodze do Chmielewa - jeden ze śladów reformy rolnej Juliusza Poniatowskiego z okresu II Rzeczpospolitej

Związek administracyjny z gminą Sicienko

1 kwietnia 1935 r. utworzona została gmina Dąbrówka Nowa, w skład której weszły m.in. Smolary i Wojnowo. Kiedy w 1954 r.  powstały gromady, Wojnowo ze Smolarami weszły w skład gromady Sicienko, by dalej trwać przy Sicienku, gdy w latach siedemdziesiątych zostało ono gminą.